Polski Związek Łowiecki to ogólnokrajowa organizacja zrzeszająca polskich myśliwych i koła łowieckie.

O nas

HISTORIA PZŁ W ŁOMŻY

Pierwszą znaną z dokumentów organizacją łowiecką na ziemi łomżyńskiej, działającą jeszcze w czasie zaborów, było Łomżyńskie Towarzystwo Przyjaciół Myślistwa zarejestrowane w Guberni Łomżyńskiej, a jego Statut w imieniu cara zatwierdzony został 27 grudnia 1901 roku, przez Uprawnionego Członka Komitetu Ministrów – Sekretarza Stanu  – A. Kułomzina. Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku, na fali ogólnego uniesienia, Polacy w całym kraju poczuli upragnioną wolność i będąc gospodarzami w swojej ojczyźnie, starali się jak najlepiej ją zorganizować. Było to sygnałem, szczególnie dla inteligencji, do organizowania różnego rodzaju organizacji i stowarzyszeń a wśród nich również towarzystw myśliwskich. Historia zorganizowanego i lepiej udokumentowanego łowiectwa w Łomży, sięga daty 16 maja 1919 roku, kiedy to na zebraniu organizacyjnym członków zatwierdzony został statut „Towarzystwa Prawidłowego Myślistwa w Ziemi Łomżyńskiej”.

Założycielami „Towarzystwa” byli mieszkający w Łomży:

  • Adam Piwkowski – Sędzia Pokoju,
  • Kazimierz Antosiewicz – urzędnik Dyrekcyi Szczegółowej Towarzystwa Ziemskiego w Łomży,
  • Stanisław Śmigielski – urzędnik wzajemnych ubezpieczeń,
  • Franciszek Selens – lekarz dentysta,
  • Antoni Rogiński – urzędnik komunalny,
  • Aleksander Cholewiński – notariusz,
  • Stefan Lewiński – technik

Działalność Towarzystwa rozpoczęła się faktycznie w roku 1921 i po zmianie nazwy na Towarzystwo Racjonalnego Polowania w Łomży, trwała do wybuchu II wojny światowej, polegając na dzierżawieniu terenów łowieckich i wykonywaniu polowań. Przed wojną we wrześniu 1939 roku, Towarzystwo skupiało trzydziestu kilku członków.

W okresie międzywojennym, działało na ziemi łomżyńskiej pięć stowarzyszeń łowieckich:

  • Towarzystwo Racjonalnego Polowania w Łomży,
  • Towarzystwo Racjonalnego Polowania w Kolnie,
  • Towarzystwo „Łowiec” w Łomży,
  • Towarzystwo Św. Huberta w Zambrowie,
  • Kółko Myśliwskie w Wygodzie

Organizacje te w roku 1934, skupiały łącznie 82 członków. W większości jednak myśliwi nie byli zrzeszeni, uprawiali łowiectwo polegające prawie wyłącznie na polowaniach, jednoosobowo dzierżawiąc grunty poszczególnych wsi.W czasie II wojny na ziemi łomżyńskiej polowali sowieci i Niemcy.

Po wojnie, z inicjatywy Prezesa Banku Narodowego w Łomży – Zdzisława Maciejewskiego, który był Prezesem Towarzystwa przed wojną, w roku 1945 powstało Koło Łowieckie „Dzik” w Łomży. W końcu lat czterdziestych zmieniło nazwę na KŁ Nr 1.W latach 1945 – 1975 tereny obecnego okręgu leżały w obszarze administracyjnym województw białostockiego i warszawskiego. Organizacja władz Polskiego Związku Łowieckiego w Łomży formalnie rozpoczęła się od Wojewódzkiego Zjazdu Delegatów PZŁ, który w dniu 25.04.1976 obradował w sali konferencyjnej Urzędu Wojewódzkiego. Pierwszym Prezesem Wojewódzkiej Rady Łowieckiej został członek KŁ „Jeleń” w Zambrowie Kol. Mirosław Skalski. Faktycznie to po Zjeździe rozpoczęto organizowanie nowych władz, które nie miały nawet swojej siedziby. Pierwszym lokum jakie otrzymał Zarząd Wojewódzki PZŁ w baraku, był maleńki pokoik, w którym miał się mieścić kiosk „Ruchu”. Trudna sytuacja była w wielu innych dziedzinach naszej działalności.

Na terenie województwa łomżyńskiego swoje siedziby miało 19 kół łowieckich, zrzeszały one zaledwie 439 myśliwych, posiadających tylko 35 jednostek broni kulowej. W obrębie działania WRŁ było 106 obwodów łowieckich, o powierzchni 645.585 ha, z których koła łomżyńskie dzierżawiły 51, a koła zamiejscowe 45 obwodów, pozostałe 10 obwodów były wyłączone z wydzierżawiania. Łowiska łomżyńskie obfitowały w zwierzynę drobną – zające i kuropatwy. Na terenie województwa była jedna strzelnica, którą przejęto od kół zambrowskich i druga na terenie miasta Ciechanowiec, którą niebawem zlikwidowano. Koła łowieckie fundusze na działalność zdobywały głównie z odłowów zajęcy z przeznaczeniem na eksport a w późniejszym czasie również z polowań „dewizowych” na cietrzewie i kuropatwy. Obecnie w okręgu łomżyńskim jest 87 obwodów łowieckich o powierzchni 471.150 ha, z czego 5 wyłączonych a z pozostałych 55 dzierżawią 24 koła łomżyńskie, zaś 27 obwodów wydzierżawiają koła zamiejscowe. Aktualnie w naszym okręgu mieszka 1020 myśliwych, którzy pracują społecznie przy zagospodarowaniu łowisk i zimowym dokarmianiu zwierzyny. Ciągle ważnym i aktualnym zadaniem jest walka z szerzącym się kłusownictwem. Koledzy nasi korzystają z czterech strzelnic w Czerwonym Borze, Ciechanowcu, Pieńczykówku i Wojnach Pogorzeli, gdzie podnoszą swoje umiejętności strzeleckie. W ostatnim czasie intensywnie rozwijają się: strzelectwo, kultura łowiecka i kynologia myśliwska, zarówno przez liczbę organizowanych imprez oraz ilość posiadanych psów.

GENEZA ŁOMŻYŃSKICH STRUKTUR PZŁ

Dzieje myślistwa są tak stare jak świat. Człowiek oswajając się z naturą poznawał jej zwyczaje chcąc w jak największym stopniu być jej aktywnym ogniwem. Myślistwo, jeden z najstarszych zawodów, rozwijało się dzięki coraz lepszemu poznaniu zwyczajów świata zwierząt. Pierwsze elementy miejscowego pisma obrazkowego (wczesnoneolityczna kościana zawieszka z Nowogrodu z rytem jelenia byka na rykowisku) dotyczyły zwyczajów zwierzyny łownej. Kontynuację tych wyobrażeń odnajdujemy m.in. w herbach późniejszych miast lokacyjnych zakładanych w sąsiedztwie prastarych puszcz. Łomża i Radziłów z jeleniem, Wizna z turem czy Zambrów z żubrem to najbardziej znane tego przykłady w regionie. Jednocześnie są to świadectwa zainteresowania organizujących te tereny władców łowami na miejscową zwierzynę. To także upamiętnienie ówczesnej gospodarki łowieckiej chroniącej te szlachetne zwierzęta przed kłusownikami. Następnie, w czasach rozdrabniania własności ziemskiej, zmniejszały się również lasy, ostoje zwierzyny. Wiele gatunków przeszło do historii już w XVI w. Zanikające dawne możnowładcze prawo łowieckie sprawiło, że zwierzynę i polowanie traktowano często jako bezwarunkowy przywilej właściciela gruntu, na który przechodziła, on zaś uznawał, że jeśli pominie taką okazję, to na pewno skorzysta z niej sąsiad, kłusownik lub też sidlarz. Na ziemiach polskich pod zaborami nie brakowało zwolenników prawnej ochrony zwierzyny. Szczególnie aktywne na tym polu było środowisko inteligencji warszawskiej. Władze gubernialne nie potrafiły jednak sprostać tego rodzaju postulatom. Wprowadzona w życie ustawa łowiecka na terenie imperium rosyjskiego w 1871 r. w Królestwie Polskim była martwym prawem, w przestrzeganiu którego same władze dawały negatywny przykład, w szczególności zaś urzędnicy gminni i strażnicy ziemscy. Jedynie w większych majątkach ziemskich i lasach rządowych leśnicy nadzorowali knieje i rewiry polne. Tu też najdłużej zachowały się relikty feudalnych zobowiązań właścicieli dominiów m.in. do ochrony przed atakami wilków na mienie, a nawet życie okolicznych włościan. Dopiero w 1889 r. doszło do zawiązania się Warszawskiego Oddziału Cesarskiego Towarzystwa Prawidłowego Myślistwa. Wyodrębniona organizacja stawiała przed sobą ambitne plany rozniecenia idei prawidłowego myślistwa w każdym z powiatów Królestwa. Stąd pomysł ustanowienia delegatów powiatowych reprezentujących ogół miejscowych członków na zebraniach i posiedzeniach Towarzystwa. W powiecie łomżyńskim do takiego wyboru, przez wskazanie, doszło w 1891 r. Z grona ośmiorga członków największe szanse miał naczelnik powiatu. Z roku na rok rosło zainteresowanie pracami Towarzystwa w grupie miejscowych ziemian. W 1900 r. Stanisław Woyczyński z majątku Stara Łomża ustanowił tam, pod auspicjami warszawskiej organizacji, obszar ochronny w części swych prywatnych dóbr leśnych. Jednocześnie od 1899 władze gubernialne pod naciskiem urzędniczo-oficerskim czyniły starania o utworzenie miejscowego towarzystwa myśliwskiego. Po wyeliminowaniu przeszkód formalnych projekt statutu został zaakceptowany przez cara Mikołaja II 14 grudnia 1901 r. Łomżyńskie Towarzystwo Przyjaciół Myślistwa posiadało kilkanaście dzierżaw chronionych przez specjalnych stróżów. Tereny te ograniczały się głównie do obszarów powiatu łomżyńskiego. W gronie członków następowała znaczna rotacja m.in. z uwagi na częste zmiany przydziałów służbowych. W składzie zaczęli pojawiać się też Polacy, m.in. Franciszek Selens i Stefan Lewiński, którzy już w wolnej Polsce znaleźli się w nielicznym gronie organizacyjnym Łomżyńskiego Towarzystwa Prawidłowego Myślistwa w 1919 r. Prawdopodobnie pierwszym rejestrowym było Towarzystwo Racjonalnego Polowania w Łomży zgłoszone w Urzędzie Wojewódzkim w Białymstoku 8 października 1923 r., a w listopadzie 1924 r. zaliczone w poczet członków Centralnego Związku Polskich Stowarzyszeń Łowieckich (CZPSŁ). Organizował się także region. W Grajewie i Kolnie powstały towarzystwa racjonalnego polowania w 1924 r. Następnie utworzono koła myśliwskie w Osowcu (1925), Puchałach, Konopkach, Szczepankowie (1927), Zambrowie i Łomży (1930), a także w Poświętnem (1932). Do ostatnich ogniw w formowaniu się struktury Polskiego Związku Łowieckiego w przedwojennych powiatach szczuczyńskim, łomżyńskim i wysokomazowieckim należeli delegaci-obserwatorzy CZPSŁ, od grudnia 1936 r. przemianowani na powiatowych łowczych i podłowczych Polskiego Związku Łowieckiego. Z ich inicjatywy w lutym 1933 r. doszło do zawiązania się Powiatowej Rady Łowieckiej w Łomży, pierwszej tego rodzaju placówki na terenie województwa białostockiego. Jedynym łomżyńskim łowczym z tego okresu był inż. Konstanty Komierowski, który jeszcze jako delegat we współpracy z prezesem Towarzystwa Racjonalnego Polowania w Łomży i jednocześnie delegatem powiatowym Kazimierzem Kulczyńskim rozpoczęli formowanie łomżyńskich struktur powiatowych CZPSŁ.

Marcin Rydzewski
autor wystawy “Łomżyńskie tradycje prawidłowego myślistwa”

RokLokataZwycięzkie koło
w klasie open
PunktyZwycięzcy
w klasie mistrzowskiej
PunktyZwycięzcy
w klasie powszechnej
Punkty
20211„Rogacz” Ciechanowiec1240Koniecko Hubert452Motyliński Przemysław447
2„Hubert” Łomża1180Kozikowski Rafał436Osipiński Rafał434
3„Łoś” Zambrów1149Matysiewicz Jarosław431Michałowski Wojciech429
20201„Batalion” Łomża1327Kozikowski Rafał460Koniecko Hubert452
2„Rogacz” Ciechanowiec1252Święcki Krzysztof440Kozikowski Krzysztof440
3„Sokół” Łomża1183Kazbieruk Grzegorz430Osipiński Rafał432
20191„Batalion” Łomża1311Święcki Krzysztof440Osipiński Rafał438
2„Rogacz” Ciechanowiec1237Kozikowski Rafał440Pieciak Zbigniew436
3„Sokół” Łomża1192Chełstowski Przemysłąw439Kozikowski Krzysztof432
20181„Rogacz” Ciechanowiec1326Deniziak Ryszard448Łopuski Wojciech454
2„Batalion” Łomża1242Kozikowski Rafał447Motyliński Przemysław443
3„Sokół” Łomża1199Najda Stanisław441Pieciak Zbigniew424
20171„Rogacz” Ciechanowiec1288Krajewski Marek451Osipiński Rafał461
2„Batalion” Łomża1274Deniziak Ryszard441Wasilewski Andrzej435
3„Sokół” Łomża1230Godula Mirosłąw436Kozikowski Rafał434
20161„Rogacz” Ciechanowiec1282Deniziak Ryszard432Pieciak Zigniew456
2„TPMwZŁ” Łomża1261Święcki Krzysztof429Gromek Mariusz439
3„Batalion” Łomża1217Najda Stanisław415Łopuski Wojciech435
20151„Sokół” Łomża1280Matysiewicz Jarosław450Kozikowski Rafał438
2„Jeleń” Zambrów1230Święcki Krzysztof442Gromek Mariusz433
3„Rogacz” Ciechanowiec1199Krajewski Marek437Pieciak Zbigniew429
20141„Rogacz” Ciechanowiec1279Deniziak Ryszard460Osipiński Rafał440
2„Sokół” Łomża1245Święcki Krzysztof451Adamkiewicz M.416
3„Jeleń” Zambrów1188Kazbieruk Grzegorz448Pieciak Zbigniew405
20131„Sokół” Łomża1261Święcki Krzysztof457Czarnecki M.429
2„Rogacz” Ciechanowiec1250Kazbieruk Grzegorz457Pieciak Zbigniew426
3„Jeleń” Zambrów1195Najda Stanisław447Stypułkowski G.421
20121„Sokół” Łomża1261Święcki Krzysztof460Rybiński W.444
2„Cietrzew” Jeńki1226Najda Stanisław446Krajewski Marek436
3„Jeleń” Zambrów1223Zielewicz Paweł430Adamkiewicz M.434
20111„Sokół” Łomża1312Kazbieruk Grzegorz455Krajewski Marek442
2„TPMwZŁ” Łomża1236Lichomski Hubert447Cholewicki Łukasz425
3„Rogacz” Ciechanowiec1189Najda Stanisław445Suchodoła P.424
20101„Sokół” Łomża1299Najda Stanisław479Roszkowski K.429
2„TPMwZŁ” Łomża1256Rusiecki M.475Adamkiewicz M.414
3„Jeleń” Zambrów1219Kazbieruk Grzegorz463Pytasz Krzysztof405
20091„Sokół” Łomża1342Święcki Krzysztof465Pytasz Krzysztof430
2„Jeleń” Zambrów1276Rusiecki M.461Cholewicki Łukasz419
3„Czerwony Bór” Łomża1219Godula Mirosław448Marcinkiewicz M.417
20081„Sokół” Łomża1303Matysiewicz Jarosław452Najda Stanisław460
2„Bażant” Łomża1225Rusiecki M.436Święcki Krzysztof459
3„Jeleń” Zambrów1160Godula Mirosław436Kazbieruk Grzegorz439
20071„Sokół” Łomża1309Godula Mirosław455Kazbieruk Grzegorz448
2„Czerwony Bór” Łomża1220Matysiewicz Jarosław454Święcki Krzysztof441
3„Bażant” Łomża1197Zielewicz Paweł427Pytasz Krzysztof407
20061„Bażant” Łomża1302Rusiecki M.469Cholewicki Łukasz438
2„Sokół” Łomża1288Matysiewicz Jarosław445Krajewski Marek430
3„Czerwony Bór” Łomża1197Pasławski Mariusz442Cholewicki Marek416
20051„Bażant” Łomża1275Rusiecki M.456Najda Stanisław428
2„Czerwony Bór” Łomża1242Włostowski Jerzy441Florczuk C.407
3„Sokół” Łomża1237Godula Mirosław439Górski W.406
20041„Jeleń” Zambrów962Włostowski Jerzy402Zienkiewicz K.357
2„Knieja” Łomża948Godula Mirosław398Pękała B.347
3„Jarząbek” Szepietowo921Tymiński W.391Rutkowski P.332
20031„Jeleń” Zambrów1090Godula Mirosław457Lichomski W.417
2„Jarząbek” Szepietowo1060Jewtwiejew P.456Żur W.412
3„Cietrzew” Jeńki1043Matysiewicz Jarosław445Adamkiewicz M.393
20021„Sokół” Łomża1205Matysiewicz Jarosław455Zielewicz Paweł459
2„Cietrzew” Jeńki1093Włostowski Jerzy452Żur W.430
3„Knieja” Łomża1073Rusiecki M.446Lichomski Hubert428
20011„Sokół” Łomża1158Ereminowicz E.447Krajewski Marek437
2„Łoś” Rajgród1025Godula Mirosław446Marcinkiewicz M.418
3„Jeleń” Zambrów994Matysiewicz Jarosław429Konicki Z.410
20001„Sokół” Łomża232Matysiewicz Jarosław92Rusiecki M.87
2„Jarząbek” Szepietowo227Tymiński W.89Marcinkiewicz M.82
3„Bażant” Łomża217Radziszewski K.89Godula Mirosław82
19991„Bażant” Wysokie Mazowieckie251Ereminowicz E.89Sachmaciński M.90
2„Jeleń” Zambrów245Matysiewicz Jarosław86Włostowski Jerzy85
3„Rogacz” Ciechanowiec228Włostowski Jerzy86Jewtwiejew P.83
19981„Rogacz” Ciechanowiec247Auterhoff W.86Tymiński W.82
2„Zając” Wysokie Mazowieckie234Matysiewicz Jarosław86Jewtwiejew P.82
3„Jeleń” Zambrów232Włostowski Jerzy84Włostowski Jerzy82
19971„Bażant” Wysokie Mazowieckie246Gulko Z.88Jewtwiejew P.80
2„Jeleń” Zambrów232Kossakowski J.85Radziszewski K.79
3„Łoś” Zambrów226Herman W.85Marcinkiewicz M.76
19961„Bażant” Wysokie Mazowieckie256Kosakowski E.89Koc A.79
2„Łoś” Zambrów237Auterhoff W.89Kotowski W.77
3„Wicher” Grabowo227Ereminowicz E.86Herman W.75
19951„Bażant” Wysokie Mazowieckie248Ereminowicz E.86Herman W.86
2„Zając” Wysokie Mazowieckie237Włostowski Jerzy86Krajewski Marek81
3„Jeleń” Zambrów224Kotowski T.84Kotowski W.75
19941„Zając” Wysokie Mazowieckie248Auterhoff W.89Żur W.76
2„Bażant” Wysokie Mazowieckie235Włostowski Jerzy86Koc A.72
3„Jeleń” Zambrów232Kulbabiński W.85Cholewicki M.71
19931„Bażant” Wysokie Mazowieckie227Włostowski Jerzy87Żur W.77
2„Jeleń” Zambrów223Kossakowski E.85Kotowski W.76
3„Wicher” Grabowo214Kotowski T.83Gulko J.72
19921„Jeleń” Zambrów247Włostowski Jerzy90Żur W.83
2„Bażant” Wysokie Mazowieckie239Kotowski T.86Krajewski Marek81
3„Wicher” Grabowo217Moczydłowski Z.84Kulesza M.74
19911„Bażant” Wysokie Mazowieckie247Włostowski Jerzy93Zając M.81
2„Jeleń” Zambrów242Kotowski T.90Żur W.79
3„Wicher” Grabowo228Gulko Z.89Sołowiej K.78
19901„Jeleń” Zambrów167Włostowski Jerzy61Kosakowski J.55
2„Bażant” Wysokie Mazowieckie163Moczydłowski Z.61Kulbabiński W.52
3„Zając” Wysokie Mazowieckie144Ereminowicz E.61Kulesza M.49
19891„Jeleń” Zambrów242Kosakowski E.88Wierzbicki A.87
2„Wicher” Grabowo234Włostowski Jerzy88Zając M.77
3„Bażant” Wysokie Mazowieckie230Kotowski T.86Andrzejewski M.77
19881„Bażant” Wysokie Mazowieckie250Włostowski Jerzy96Wiśniewski W.89
2„Wicher” Grabowo235Ereminowicz E.90Kosakowski E.87
3„Jeleń” Zambrów221Kotowski T.90Wierzbicki A.82
19871„Bażant” Wysokie Mazowieckie230Włostowski Jerzy89Kosakowski E.83
2„Jeleń” Zambrów222Kotowski T.87Kosakowski J.82
3„Łoś” Zambrów211Ereminowicz E.76Wierzbicki A.82
19861„Bażant” Wysokie Mazowieckie248Kotowski T.84Witak H.86
2„Łoś” Zambrów230Moczydłowski Z.78Kosakowski J.84
3„Jeleń” Zambrów230Włostowski Jerzy77Kosakowski E.84
19851„Bażant” Wysokie Mazowieckie242Włostowski Jerzy93Ereminowicz E.94
2„Łoś” 530 Czerwony Bór227Moczydłowski Z.84Cholewicki M.82
3„Zając” Wysokie Mazowieckie216Wierzbicki A.81
19841„Zając” Wysokie Mazowieckie147Włostowski Jerzy57Wierzbicki A.51
2„Łoś” Zambrów135Moczydłowski Z.56Gulko Z.50
3„Bażant” Wysokie Mazowieckie133Kanigowski W.49
19831„Jeleń” Zambrów128Włostowski Jerzy45Kotowski T.47
2„Łoś” Zambrów120Moczydłowski Z.44Kanigowski W.46
3„Rogacz” Ciechanowiec111Szozda G.40Gulko Z.45
19811„Jeleń” Zambrów155Włostowski Jerzy56Oleksiński Krzysztof52
2„Łoś” Zambrów142Moczydłowski Z.53Kotowski T.52
3„Łoś” 530 Czerwony Bór136Jewtwiejew M.50Gulko Z.52
19801„Jeleń” Zambrów147Moczydłowski Z.53Kotowski T.51
2„Łoś” Zambrów133Włostowski Jerzy49Oleksiński Krzysztof48
3„Bażant” Wysokie Mazowieckie119Jewtwiejew M.43Gulko Z.46
19791„Jeleń” Zambrów135Włostowski Jerzy79Kotowski T.49
2„Łoś” Zambrów121Jewtwiejew M.72Kanigowski W.45
3„Sokół” Łomża120Moczydłowski Z.68Gulko Z.45
19781„Jeleń” Zambrów219Moczydłowski Z.88Jewtwiejew M.73
2„Łoś” Zambrów177Włostowski Jerzy74Kanigowski W.70
3„Łoś” 530 Czerwony Bór173Wiśniewski W.70
19771„Jeleń” Zambrów183Moczydłowski Z.77Włostowski Jerzy74
2„Jeleń” Zambrów II171Kanigowski W.64
3Nr 1 Rajgród152Marcinkiewicz J.59
19761„Jeleń” Zambrów120Moczydłowski Z.48Jewtwiejew M.37
2„Szarak” Małkinia88Serdyński Stanisław36
3„Łoś” Zambrów77Jastrzębski J.36